Türk İşaret Dili Sözlüğü, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından okullardaki Türk işaret dili sözlüğü ihtiyacını karşılamak amacıyla hazırlanmıştır. Sözlük’te 1986 kelime ve deyim yer almaktadır. Sözlük’te sözcüklerin anlam karşılıkları değil kavramların işaret dilindeki karşılıkları verilmektedir.
Ellerin ve parmakların aldığı biçimler ve hareketlerin yönü anlatılarak işaret dili öğretiminde kolaylık sağlanması hedeflenmektedir. Ayrıca her kelime için resim ve el biçimi de ayrıca verilmektedir. Sözlük’te işaret dili kullanıcılarının gündelik hayatta en çok ve en yaygın olarak kullandıkları sözcüklere yer verilmiştir.
İşitme engelli insanların kısmen de olsa ihtiyaçlarına cevap vereceği umut edilen Sözlük, hem basılı hem de ağ ortamında kullanıcıların hizmetine sunulmuştur.
Sözlük’ün ilgililerin ve kullanıcıların eleştiri ve ihtiyaçları doğrultusunda ağ ortamındaki sürümünün yenilenmesi düşünülmektedir.
ÖN SÖZ, SUNUŞ, TÜRK İŞARET DİLİ SÖZLÜĞÜ’NÜN KULLANILMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Türk İşaret Dili Sözlüğü
Her iki el göğüs hizasında, sağ elin işaret parmağı ve orta parmağı açık öbür parmaklar kapalıdır.
Sol elin işaret parmağı, sağ elin iki parmağının ortasından geçecek şekilde tutulur.
Şekil olarak A harfi hayal edilir.
Her iki el göğüs hizasında, başparmak ve işaret parmağı birleştirilir. (O el)
İki el resimdeki gibi yanyana getirilir.
Sağ el omuz hizasında, işaret parmağı ve başparmak açık öbür parmaklar kapalıdır. (C el)
El öne doğru hareket ettirilerek C harfi işaret edilir.
Her iki el göğüs hizasında, sol el işaret parmağı ve başparmak açık öbür parmaklar kapalı (C el) biçiminde, el öne doğru çıkarılır.
Sağ el işaret parmağı açık öbür parmaklar kapalı, sağ el işaret parmağı resimdeki gibi sol elin başparmağının üzerine konulur.
Her iki el göğüs hizasındadır.
Sağ elin işaret ve başparmağı açık, öbür parmaklar kapalıdır (C el).
Sağ elin açık parmaklarının uçları, sol el işaret parmağına değecek biçimde tutulur.
Her iki el göğüs hizasındadır. Sağ elin işaret parmağı açık, öbür parmakları kapalıdır.
Sol elin serçe ve başparmağı kapalı öbür parmaklar açıktır.
Sağ el, sol elin açık parmaklarının üstüne konur.
Her iki el karın hizasındadır.
Sağ elin işaret parmağı açık, öbür parmakları kapalıdır.
Sol elin işaret ve başparmağı açık, öbür parmaklar kapalı (L el), sağ elin işaret parmağı sol elin başparmağına paralel gelecek şekilde işaret parmağının üzerine konur.
Her iki el göğüs hizasında, işaret ve başparmaklar açık, kıvrık, öbür parmaklar kapalı (C el) biçimdedir.
Sol elin açık parmakları arasına sağ elin işaret parmağı getirilir (başparmaklar üstüste konur).
Her iki el göğüs hizasında, işaret ve başparmaklar açık, kıvrık, öbür parmaklar kapalıdır (C el).
Sol elin açık iki parmağı arasına sağ elin işaret parmağı getirilir.
Her iki el çene altında sağa sola sallanır.
Her iki el göğüs hizasındadır.
Sol el işaret ve serçe parmağı açık, öbür parmaklar kapalıdır.
Açık parmakların uçları aşağıyı gösterecek şekildedir.
Sağ el işaret parmağı, sol elin açık parmaklarının üzerine konur.
Sağ elin işaret parmağı açık, öbür parmakları kapalı ve sağ el yüz hizasından öne doğru itilir.
Her iki el göğüs hizasındadır.
Sol elin işaret parmağı açık, sağ el sol işaret parmağının üzerinde sağ elin başparmağı, işaret parmağı ve orta parmağı birbirine sürtülür (şıklatılır).
Sol el işaret ve başparmağı açık, öbür parmakları kapalıdır.
Sağ elin işaret parmağı ile sol elin işaret parmağından başparmağa doğru kaydırma hareketi yapılır.
Her iki el göğüs hizasında, işaret parmakları ve orta parmakları açık, öbür parmaklar kapalıdır.
Sağ elin açık parmakları resimdeki gibi sol elin işaret parmağının kıvrım noktasına konur.
Sağ el karın hizasında, işaret parmağı ve başparmak açık, öbür parmaklar kapalıdır (L el).
Avuç içi dışarıya bakacak şekilde el öne doğru itilir.
Her iki el göğüs hizasında, işaret ve orta parmak açık, öbür parmaklar kapalıdır (V el).
İşaret parmaklarının uçları birleştirilir.
Bir M harfi oluşturulur.
Her iki el göğüs hizasında, sol elin işaret parmağı ve orta parmak açıktır (V el).
Sağ elin işaret parmağı açık, öbür parmaklar kapalıdır.
İşaret parmakları birbirine dokundurulur.
N harfi oluşturulur.
Sağ el göğüs hizasında, işaret parmağı ve başparmak birbirine dokunacak şekilde, öbür parmaklar açıktır.
Her iki el göğüs hizasında, sol elin işaret ve başparmağı birbirine bitişik, avuç içi karşıya bakacak şekildedir.
Sağ el, sol elin üzerinde sağa sola nokta koyar gibi şıklatılır.
Sağ el göğüs hizasında, işaret parmağı açık; orta parmak kıvrık ve işaret parmağına yaslanmış şekilde, öbür parmaklar kapalıdır.
Sağ el göğüs hizasında, işaret parmağı açık orta parmak kıvrık ve işaret parmağı üzerinde öbür parmaklar kapalıdır.
Ardından sol elin işaret parmağı sağ orta parmağın ucuna konur.
Her iki el göğüs hizasında, her iki el işaret ve başparmağı açık, öbür parmaklar kapalı (C el), sağ elin başparmağının ucu sol elin işaret parmağı ile birleştirilir.
Her iki el göğüs hizasında, işaret ve başparmaklar açık, öbür parmaklar kapalıdır (C el).
Sağ elin başparmağının ucu, sol elin işaret parmağı ile birleştirilir.
Sağ elin işaret ve başparmağı şıklatılır.
Sağ el yumruk biçiminde, işaret parmağı öne doğru çıkıntılı ve başparmakla bitişik, öbür parmaklar kapalıdır (T el).
Sağ elin işaret ve başparmağı açık, öbür parmakları kapalıdır.
Açık parmakların uçları yukarıya gösterir şekilde el göğüs hizasında tutulur.
Sağ el işaret ve başparmak açık, öbür parmaklar kapalı, parmak uçları yukarıyı gösterir şekilde el göğüs hizasında tutulur.
Sol elin parmakları sağ elin üzerinde şıklatılır.
Sağ el işaret ve orta parmak açık öbür parmaklar kapalı (V el) sağ göğüs hizasında parmak uçları yukarıyı gösterecek şekilde tutulur.
Her iki el göğüs hizasında, sol elin işaret ve orta parmak açık, öbür parmaklar kapalı (V el) ve avuç içi karşıya bakacak şekilde; sağ elin işaret parmağı açık, öbür parmaklar kapalıdır.
İşaret parmağı sol elin üzerine konur.
Bir Y harfi yapılmış olur.
Her iki el göğüs hizasında, sağ el işaret parmağı açık öbür parmaklar kapalıdır.
Sol elin işaret ve orta parmağı açık öbür parmaklar kapalıdır(V el).
İşaret parmağının eklem yerine sol elin işaret parmağı konur.
Z harfi oluşturulur.
Alıntı: www.tdk.gov.tr